Vandredi Nwa se yon tèm kolokyal pou Vandredi apre Jou Aksyon de Gras Ozetazini. Tradisyonèlman, li make kòmansman sezon acha Nwèl la Ozetazini.
Anpil magazen ofri pri ki rabè anpil epi yo ouvri bonè, pafwa menm a minwi, sa ki fè li jou ki pi okipe nan ane a pou fè makèt. Sepandan, evènman anyèl la pou vann an detay la toujou antoure pa mistè e menm kèk teyori konplo.
Premye fwa yo te itilize tèm "Vandredi Nwa" a nan yon nivo nasyonal, yo te fè sa an Septanm 1869. Men, se pa t pou fè acha pandan peryòd fèt yo. Dosye listwa yo montre yo te itilize tèm nan pou dekri finansye ameriken Jay Gould ak Jim Fisk ki te sou Wall Street, ki te achte yon gwo pòsyon nan lò peyi a pou fè pri a monte.
De mesye yo pa t kapab revann lò a nan maj pwofi gonfle yo te prevwa a, epi antrepriz biznis yo te kraze nan dat 24 septanm 1869. Finalman, konplo a te vin dekouvri nan vandredi sa a nan mwa septanm nan, sa ki te lage mache aksyon an nan yon bès rapid epi li te fè tout moun fayit, soti nan milyonè Wall Street rive nan sitwayen pòv yo.
Mache aksyon an te tonbe 20 pousan, komès etranje a te sispann epi valè rekòt ble ak mayi te diminye pa mwatye pou peyizan yo.
Jou resisite a
Byen pita, nan Filadèlfi pandan fen ane 1950 yo ak kòmansman ane 1960 yo, moun nan lokalite a te resisite tèm nan pou refere a jou ki genyen ant Jou Aksyon de Gras ak match foutbòl Lame-Marin nan.
Evènman an t ap atire yon gwo foul touris ak moun k ap fè makèt, sa ki t ap mete anpil presyon sou ajans lapolis lokal yo pou kenbe tout bagay anba kontwòl.
Se pa t ap jiska fen ane 1980 yo ke tèm nan te vin sinonim ak fè makèt. Komèsan yo te reinvante Vandredi Nwa a pou reflete istwa kontab yo te itilize lank koulè diferan, wouj pou pwofi negatif ak nwa pou pwofi pozitif, pou montre rentabilité yon konpayi.
Vandredi Nwa a te vin jou kote magazen yo finalman te fè pwofi.
Non an te rete, e depi lè sa a, Vandredi Nwa a evolye pou l vin yon evènman ki dire tout sezon an ki te anjandre plis jou ferye pou fè makèt, tankou Samdi Ti Biznis ak Lendi Sibernetik.
Ane sa a, Black Friday te dewoule 25 novanm pandan ke Cyber Monday te selebre 28 novanm. De evènman komèsyal yo te vin sinonim nan dènye ane yo akòz pwòksimite yo.
Yo selebre Vandredi Nwa tou nan Kanada, kèk peyi Ewopeyen, peyi Zend, Nijerya, Lafrik di Sid ak Nouvèl Zelann, pami lòt peyi yo. Ane sa a mwen remake kèk nan chèn makèt nou yo nan Kenya tankou Carrefour te gen òf Vandredi.
Apre mwen fin pale de vrè listwa Vandredi Nwa a, mwen ta renmen mansyone yon mit yo te fè grandizè nan dènye tan yo e anpil moun sanble panse li gen kredibilite.
Lè yon jou, yon evènman oswa yon objè gen mo "nwa" anvan li, li anjeneral asosye avèk yon bagay move oswa negatif.
Dènyèman, yon mit te parèt ki bay tradisyon an yon tòde patikilyèman lèd, ki pretann ke nan ane 1800 yo, pwopriyetè plantasyon Blan nan Sid yo te ka achte travayè esklav Nwa ak yon rabè jou apre Thanksgiving.
Nan mwa novanm 2018, yon pòs sou rezo sosyal te foteman deklare ke yon foto moun nwa ak chenn nan kou yo te pran "pandan komès esklav la nan Amerik," epi li se "tris istwa ak siyifikasyon Vandredi Nwa a."
Dat piblikasyon: 30 novanm 2022